عارضه نارسایی دهانه رحم یک اختلال ویژه بانوان در دوران بارداری می باشد، بروز این عارضه در دوران بارداری امری شایع تلقی می شود. ناتوانی دهانه رحم با نام علمی «Incompetent cervix» شناخته می شود. این اختلال زمانی خود را نشان می دهد، که در ابتدای دوران بارداری دهانه رحم، پیش از زمان موعد باز شود یا ضعیف شود. از اصلی ترین عوارض ان نیز باید به به دنیا امدن زورتر از موعد جنین و پیش از هفته سی و هفت بارداری و سقط جنین اشاره کرد.

در دوران بارداری دهانه رحم از قسمت انتهایی بسته میشود، پیش از زایمان این دهانه شروع به نازک شدن می کند و در زمان نزدیک به زایمان باز می شود. باز شدن دهانه رحم پیش از این موعد را ناتوانی دهانه رحم می نامند.

نارسایی دهانه رحم

این عارضه رایج در دوران بارداری می تواند رد برخی مواقع موجب مشکلات بسیاری چون سقط جنین  و یا زایمان زودرس شود. ناتوانی دهانه رحم یا عدم توانایی دهانه رحم در حفظ جنین، رد صورت عدم انقباضات رحمی یا زایمان به دلیل نقص عملکردی یا ساختاری می باشد. ناتوانی دهانه رحم معمولا بسته به شدت نارسایی در اواسط سه ماهه دوم یا اوایل سوم رخ می دهد، همچنین توصیه می شود، علامل موثر بر سقط جنین را بشناسیم و بدانید چرا باید ترس از سقط جنین را کاهش دهیمف تا زایمان موفقی داشته باشید و با انجام تست های لازم از سلامت جنین اطمینان حاصل کنید. شایع ترین علائم نارسایی اختلال دهانه رحم

این احتمال وجود دارد که فرد تا باز شدن دهانه رحم هیچگونه علائمی را شاهد نباشد، همینطور این احتمال نیز وجود دارد که چند روز تا چند هفته بین هفته های چهارده تا بیست بارداری متوجه بروز لکه بینی شود. کلی ترین علائمی که ممکن است، فرد با ان مواجه شود در ادامه ذکر شده است، تا با این علائم آشنایی کافی داشته باشید. احساس فشار در قسمت لگن بورز کمر درد در دوران باردارذی انقباضات خفیف شکمی تغییرات در مقدار و نوع ترشحات واژن خونریزی خفیف یا لکه بینی

همانطور که پیش از این نیز گفته شد، نارسایی دهانه رحم بدین معنا می باشد که دهانه رحم زورتر از موعد گفته شد، یعنی در اواخر سه ماهه سوم، شروع به باز شدن کند. این امر معمولا به زایمان زودرس معمولا در هفته شانزدهم تا بیست و چهارم بارداری ختم می شود و ممکن است، موجب سقط جنین شود. افراد در معرض نارسایی رحم افرادی که دارای سابقه بیوپسی مخروطی یا جراحی حلقه الکتریکی در دهانه رحم هستند. اشخاصی که سابقه جراحی در دهانه رحم به دلیل زایمان پیشین یا کورتاژ دارند. اشخاصی که سابقه یک بار سقط جنین یا بیشتر در سه ماهه دوم بارداری بدون علت مشخص دارند. افرادی که در زایمان های پیشین خود نارسایی دهانه رحم را تجربه کرده اند. اشخاصی که یک بار یا بیشتر سابقه زایمان زودرس داشته اند. اشخاصی که ناهنجاری رحم، مانند رحم دوشاخ دارند. دلایل بروز نارسایی رحم وجود ناهنجاری های ژنتیکی دهانه رحم و یا داشتن رحم دوشاخه. آسیب های وارده به دهانه رحم در نتیجه جراحی با عفونت. پارگی سرویکس ناشی از زایمان سخت و یاسقط جنین. استفاده از دارو هایی چون دی اتیل بسترول در دوران بارداری مادر فردی که اکنون به به این اختلال دچار است.

یکی از روش هایی که می تواند در این زمینه کمک کننده باشد معاینات فیزیکی و سونوگرافی است. در برخی از مواقع ممکن است که رد سونوگرافی یا معاینات انجام شده توسط متخصص زنان پزشک تشخیص دهد، که دهانه رحم دچار کوتاه شدگی زیر بیست و پنج میلی متر شده است، در این صورت جهت حفظ و تداوم بارداری عمل سرکلاژ که دوختن حلقه ای دهانه رحم توصیه می شود.

انجام این عمل معمولا قبل از هفته بیست و چهارم بارداری و با استفاده از بی حسی نخاعی یا بیهوشی عمومی انجام می شود. به منظور پیشگیری از سقط جنین در چنین شرایطی استراحت مطلق به بانوان توصیه می شود و باید رعایت شود.

آزمایشات و معاینات تشخیصی

با کمک برخی از آزمایش ها می توان به تشخیص نارسایی رحم در سه ماهه دوم پرداخت، این آزمایشات در ادامه مورد بررسی قرار گرفته اند. سونوگرافی ترانس واژینال

ممکن است، پزشک از سونوگرافی ترانس واژینال جهت ارزیابی طول دهانه رحم و بررسی این که آیا غشاها از دهانه رحم بیرون زده اند یا خیر استفاده کند. در طول این نوع سونوگرافی ، یک پروب باریک در واژن قرار می گیرد که با ارسال امواج صوتی تصاویری را روی مانیتور تولید می کند. معاینه لگن

در طی معاینه فیزیکی پزشک دهانه رحم را مورد معاینه قرار می دهد، تا بررسی کند آیا کیسه آمنیوتیک شروع به بیرون زدگی از دهانه رحم کرده است یا خیر، در صورتی که پرده های جنینی در کانال دهانه رحم یا واژن باشد، نشان از نارسایی دهانه رحم است. علاوه بر این پزشک انقباضات را تحت نظر می گیرد و این موضوع به راحتی عبور نخواهد کرد. تست های آزمایشگاهی

در صورتی که پرده های جنینی قابل مشاهده باشد و سونوگرافی نیز نشان از علائم التهاب داشته باشد، اما نشان دهنده عفونت نباشد پزشک برای اطمینان و تشخیص یا رد عفونت کیسه آمنیوتیک و مایع آن نمونه ای از مایع آمنیوتیک را مورد ازمایش قرار می دهد، در این آزمایش که آمنیوسنتز نام دارد، وجود عفونت مورد بررسی قرار می گیرد.

البته لازم به ذکر می باشد، که هنوز هیچگونه آزمایشی وجود ندارد که بتوان پیش از بارداری به شکلی قطعی ناتوانی در دهانه رحم را پیش بینی نمود. با این وجود آزمایش های خاصی چون ام آر آی یا سونوگرافی که قبل از بارداری انجام می شود این امکان وجود دارد که ناهنجاری های رحمی که احتمال می رود موجب ناتوانی در دهانه رحم شود قابل تشخیص باشد. روش های درمان

درمان اختلال دهانه رحم با روش های مختلفی انجام می گیرد، البته روش مناسب برای درمان پس از معاینه و توسط پزشک توصیه می شود. استفاده از مکمل پروژسترون

چناتنچه در زایمان های پیشین مادر زایمان زودرس را تجربه کرده باشد، پزشک برای پیشیری از بروز مجدد این اتفاق احتمالا پیشنهاد می کند، تا مادر به شکل هفتگی نوعی هورمون پروژسترون به نام هیدروکسی پروژستون را تزریق کند. تزریق هفتگی این هورمون تا سه ماهه دوم و سوم ادامه خواهد داشت. هرچند هنوز برای مصرف پروژستون در دوران بارداری جهت جلوگیری از نارسایی دهانه رحم تحقیقات مختلفی در حال انجام می باشد. سونوگرافی های مکرر

چناتچه مادر در زایمان های پیشین خود تجربه زایمان زودرس داشته باشد، یا هر یکدام از عوامل خطر در مورد او صادق باشد، متخصص زنان سونوگرافی های مکرر را پیشنها می کند تا به محض وجود نشانه های خطر اقدامات لازم انجام شود. بنابراین مادر باید از هفته های شانزدهم تا بیست و چهارم بارداری در هر دو هفته یک بار سونوگرافی انجام دهد.

در طی این سونوگرافی ها طول دهانه رحم مورد بررسی قرار می گیرد، در صورتی که پزشک تشخیص دهد، که دهانه رحم در حال باز شدن می باشد، یا طول دهانه رحم از اندازه استاندارد کوتاه تر شده است، از روش درمانی معروف به سرکلاژ دهانه رحم استفاده می شود. سرکلاژ دهانه رحم

ممکن است سونوگرافی ها قبل از هفته بیست و چهارم بارداری نشان از باز شدن دهانه رحم داشته باشند، و یا مادر دارای سابقه زایمان زودرس در سه ماهه دوم بارداری باشد، در چنین مواقعی پزشک استفاده از روش جراحی را پیشنهاد می کند، که سرکلاژ رحم نام داردف با انجام این جراحی از بروز زایمان زودرس پیشگیری به عمل می آید.

بنابراین از عمل سرکلاز برای افرادی استفاده می شود، که زایمان زودرس به دلیل نارسایی دهانه رحم  داشته باشند. انجام این عمل قبل از هفته چهارده بارداری و با باز شدن دهانه رحم صورت می گیرد. در طی این جراحی پزشک دهانه رحم را بخیه می زند، بخیه ها در ماه اخر بارداری و یا در زمان زایمان کشیده می شوند.

استفاده از این جراحی برای همه افراد مناسب نمی باشد و دارای مزایا و معایبی می باشد، که پیش از عمل باید به خوبی از ان ها اطلاع داشته باشید و با دانش و اگاهی کافی به انجام آن رضایت دهید. بنابراین پیش از انجام این عمل باید مشاوره های لازم را از متخصص زنان دریافت کنید. لازم به ذکر می باشد که رد برخی از منابع ذکر شده است، خانم هایی که در بارداری های قبلی نارسایی رحم را تجربه نموده اند، در حاملگی های بعد نیز به احتمال زیاد دچار چنین عارضه ای خواهند شد و استفاده از درمان سرکلاژ دهانه رحم برای نود درصد از موارد انجام شده با موفقیت همراه بوده است.

منبع : آرگا برچسب : بارداری