FARALinkشنبه / ۹ تیر / ۱۴۰۳ - 29 June, 2024
شنبه / ۹ تیر / ۱۴۰۳ - 29 June, 2024
نقد کتاب «گنجشک در اتاق ریکاوری» از علی آزاد
 روزنامه آسیا / ۳ روز قبل / ۱۴۰۳/۰۴/۰۵
نقد کتاب «گنجشک در اتاق ریکاوری» از علی آزاد
نقد کتاب «گنجشک در اتاق ریکاوری» از علی آزاد یک‌شنبه ۳ تیر ۱۴۰۳ در حوزهٔ هنری خراسان رضوی برگزار شد.
  در حال انتقال به متن خبر



دبیر این نشست محمدکاظم کاظمی در ابتدای سخن، به سابقهٔ این شاعر در شعر خراسان اشاره کرد و گفت، علی آزاد از دههٔ هفتاد در جلسات شعر حوزهٔ هنری و دیگر جلسات شعر مشهد حضور داشته و در این مدت نیز فعالیت شعری را ادامه داده است.

علی آزاد شاعر کتاب «گنجشک در اتاق ریکاوری» در مورد بخشی از ویژگیهای شعر فراسپید «کرویت»، «لیزی دال‌ها»، «سطری نویسی و سه نقطه» و «سرعت نویسی«بینامتنیت» را بیان و اظهار کرد: شعرفراسپید بمثابه« سنت هنری کلامی» با درک ضرورت تاریخی؛ انفجار رسانه ،«سرعت زمان در زبان» و تولد ابر رسانه باز تعریف می‌شود که جایگاهی را در شعر فارسی معاصر به خود اختصاص داده است.

محتویات این کتاب، «توده فشرده کلمات» با «تنیدگی» موضوعات گونه‌گون را در شبکه ای از روابط «ناهمگون» به هم پیوند می‌دهد و متن را چونان مجموعه ای از «سیالیت‌ها»، «ضد روایت‌های» پنهان شده در روایت ارائه می دهد که در خوانش آن به جای جستجوی فهم معنای اثر، می‌بایست دست به تاویل اثر زد و «دلالتی خاص»، «کارکردها» و «نشان‌ها» و «پیوندها» پی گرفته شود، شعر فراسپید در درجه اول محصول اضطراب و در ساحت « ناخودآگاهانه» استوار است.

منتقد اول این نشست؛ هادی جهان آبادی گفت: پایان هر جمله با جملهٔ بعدی گره نمی‌خورد و مرکزیت از آن گرفته می‌شود، ما شعر را به عنوان یک شیء می‌بینیم. یعنی یک معنای کلی ببینیم نه این که جزئیات آن را بخواهیم معنی کنیم. یعنی یک مرکزیتی برای کل اثر قائل باشیم. ما در این مجوعه شعر با یک «کولاژ» تصاویر روبه‌رو هستیم. شاعر در کلمات تمرکز می‌کند و وجوه مختلف آن‌ها را می‌کاود و بین نقش‌های مختلف کلمات تدوینی ایجاد می‌کند به طوری که مدام امکان خوانش جدید به شما می‌دهد.

منتقد دوم، هادی منوری شاعر و نویسنده و پژوهشگر بنام خراسانی گفت؛ علی آزاد را از نزدیک از نیمه ی اول دهه ۷۰ می‌شناسم؛ شعرهایش در مطبوعات چاپ می شد دنبال می‌کردم، « کلمه» را زیست می کند، از همان اول یک شاعر «آوانگارد» بوده است. آوانگارد یک کلمهٔ‌ فرانسوی است به معنی رزمندگانی که خط جنگ را می‌شکنند. علی آزاد هم هیچ‌گاه خط‌ نگه دار نبوده و در شعر بلکه همیشه خط ‌شکن بوده است. او در شعر فراسپید نگاه «کروی» دارد. یک نگاه سه‌بعدی، از چشم دوربین می‌بیند ولی قضاوت نمی‌کند.‌ تا مخاطب را وارد شعر کند، به طوری که «نگاه ژله ای» را براساس«زیست بوم» او درک کنیم، با ایجاد بستر آفرینی، برای رها نمودن «دال ها»، «تکثری روان،» در متن فراهم نموده است. بهره‌مندی؛ از «امر زیبا» و «شاعرانگی« و «بودگی»، در راستای «بینامتنیت ها»، در کنار «سیالیت» ، «مکان و زمان پریشی» از خصیصه‌های بارز شعرهای این کتاب است.

سخنران‌ سوم نشست محمدباقر کلاهی اهری،‌ شاعر نوگرا و پیشکسوت خراسان گفت: گویا شیمی هنر هم تغییر کرده است. من در «کتاب گنجشک در اتاق ریکاوری» بارقه‌هایی از آنچه «نثر صوفیه» به آن آراسته بود‌ می‌بینم، شتاب تصاویر و پیچیدگی‌های زبان خاقانی وار. جهان این کتاب زبانی دیگر دارد؛ خواندن اش نفس‌گیر است، علی آزاد باید قدر حال و وجد خود را بداند، یک بخش مهم کار شاعر، ترکیب سازی است و ترکیب سازی علی آزاد فوق العاده است با کنار هم نهادن دو یا چند واژه مستقل و ساختن یک واحد جدید زبانی به طور مستقل خلق می‌کند.