روابط ایران با همسایگان همواره مورد توجه مردم این کشور بوده است. ایران به‌عنوان یک ملت، پژوهشی در دل تضادهاست. اگرچه این کشور مانند همسایگان خود کشوری مسلمان است، اما دارای تمدن پیش از اسلام و هویت قومی، فرهنگی، زبانی و ملی متمایز است. این دو وجه به مردم ایران حس ملی متمایزی بخشیده است، حتی اگر عناصر هویتی قابل‌توجهی را با همسایگان خود به اشتراک بگذارد. امروز، ایران تنها کشور عمدتا فارسی‌‌‌زبان و با اکثریت شیعه در منطقه است که بسیاری از روشنفکران ایرانی در توصیف وضعیت اجتماعی-فرهنگی این کشور از عنوان «تنهایی استراتژیک» بهره می‌برند.