بانک مرکزی کشور اخیرا اقدام به انتشار گواهی سپرده با نرخ اسمی 30درصدی با هدف کنترل تورم و ایجاد ثبات قیمتی در بازارها کرده است که با تحلیل تک‌بعدی شاید این اقدام بانک مرکزی منطقی جلوه کند؛ اما تبعات آن با تحلیل چندبعدی چیست؟ در این یادداشت قصد داریم توجه ارکان بازار سرمایه را به برخی از اثرات این اقدام اخیر با مرور داستانی و تاریخی آخرین ورشکستگی بانکی در اقتصادهای توسعه‌یافته – که از منظر علّی و معلولی (نرخ بهره و ترازنامه بانک‌ها) به اقدام اخیر مدیران محترم بانک مرکزی شباهت دارد – جلب کنیم. افزایش ناگهانی نرخ بهره و تاثیر آن بر ناترازی بانک‌ها موضوع جدیدی در نظام بانکی نیست که تجربه نشان داده ژرفای این ناترازی می‌تواند شبکه بانکی را با چالش جدی مواجه کند که آخرین آن به بانک سیلیکون‌ولی (Silicon Valley) در سال گذشته میلادی (2023) برمی‌گردد.