یک درخت میوه را تصور کنید که با میوه‌‌‌های رسیده پر شده است و شاخه‌‌‌هایش با سیم خاردار خفه شده‌‌‌اند. این تقریبا تصویری از اقتصاد ایران تحت فشار تحریم‌‌‌هاست.با بررسی ترکیب جمعیت ایران در سال‌های منتهی به 2010 و همچنین دیگر پتانسیل‌‌‌های بالقوه‌‌‌ای که اقتصاد ایران در اختیار داشت، امید می‌‌‌رفت که 10سال بعد اقتصاد ایران رشد و شکوفایی بسیاری را تجربه کند؛ اما با شدت گرفتن تحریم‌‌‌ها علیه ایران در ابتدای باز شدن پنجره‌‌ جمعیتی، این امیدها تا حد زیادی از بین رفته و پژوهشگران امروز به دنبال راه‌‌‌هایی برای جراحی‌‌‌ها یا اصلاحات اقتصادی مختلف هستند. با توجه به ترکیب جمعیت ایران، افراد تحصیل‌کرده و دیگر ویژگی‌‌‌های مثبت اقتصاد ایران، اگر تحریم‌‌‌ها تشدید نمی‌‌‌شدند و دولت‌‌‌ها نیز سیاست‌‌‌های اقتصادی بهتری را در پیش می‌‌‌گرفتند شاید در این یادداشت به دلایل موفقیت اقتصاد ایران پرداخته می‌‌‌شد و نه بررسی آثار تحریم‌‌‌ها.آثار منفی تحریم‌‌‌، به‌خصوص پس از شدت گرفتن آن در اواخر دهه‌‌ 80 و ابتدای دهه‌‌ 90 بر هیچ شخصی پوشیده نیست. هزینه‌‌‌های مالی بسیاری به‌واسطه‌‌ تحریم‌‌‌ بر پیکره‌‌ اقتصاد ایران وارد شده، اما دو هزینه‌‌ بسیار بااهمیت از دید‌‌ کارشناسان پنهان مانده است.