روزنامه دنیای اقتصاد / ۱۴۰۳/۰۱/۲۵
هیچ بزرگ
داستان طرحها و پروژههای ناتمام در ایران از دوره باستان تا دوران مدرن، قصه پرغصهای است که یک دلیل عمده داشته است؛ سرنگونی حکومتها و دگرگونی سیاستها. کالیستنس، مورخ همراه اسکندر گفته است اگر اسکندر به ایران حمله نمیکرد این کشور از حیث تمدن شهری و معماری، و بهدنبال آن فرهنگ و فلسفه، از یونان و روم جلو میافتاد. در مجلس اول مشروطه نیز دهها طرح صنعتی و مدرن تصویب شد که با سقوط آن مجلس و بازگشت استبداد، تنها برخی از آنها مانند کارخانه نخریسی و فلزکاری صنیع الدوله –که خود رئیس مجلس اول مشروطه بود – به مرحله احداث رسید و مابقی طرحها معلق ماند. جلوتر که بیاییم در دورههای پهلوی اول و دوم و نیز دوران جمهوری اسلامی، صدها پروژه مهم که اغلب بهصورت مشارکت با شرکای خارجی بوده به دلایل دیپلماتیک و برخی ملاحظات و مسائل دیگر، از جمله تحریمها، ناتمام مانده یا کلا به بوته فراموشی سپرده شده است. در این سلسله گزارشها تلاش میکنیم پروژهها و طرحهای شهری و صنعتی ناتمام در کشور را با توجه به مقالات و اسناد، بازخوانی کنیم.