روزنامه دنیای اقتصاد / ۱۴۰۳/۰۲/۰۴
یک سده بدون عثمـانیها
ماه گذشته صدمین سال پایان خلافت عثمانی بود. خلافتی که بیش از 600سال در توفانهای تاریخی منطقه دوام آورد و در مقایسه با دو امپراتوری دیگر مسلمان آسیا یعنی دولت صفوی و گورکانیان هند باثباتترین آنها بود. ما در این گزارش چندین عامل را که به نظر میرسد در فروپاشی امپراتوری عثمانی از بقیه عوامل مهمتر بودند، برجسته خواهیم کرد. ائتلافها و گروههای با منافع خاص مانند اصناف در اتحاد با بوروکراسی مرکزی مانع رقابت و نوآوری شدند، قرارگیری در چهارراه تجارت بینالمللی اتکای بیش از حد دولت بر درآمدهای ترانزیتی را موجب شد که مانند منابع بادآورده آثار مخرب اقتصادی و سیاسی داشت و میراث نهادهای تاریخی مانند نهاد «غلام- برده» باعث ایجاد سبک خاصی از استبداد و انسداد در جامعه عثمانی شد.