رساله و اخلاق در عین حال که از نظر مضمون متمم یکدیگرند، از نظر فلسفه سیاسی و هرمنوتیک از یکدیگر متمایزند. برخی اسپینوزا را بنیانگذار «هرمنوتیک علمی»