هرکس شاهنامه را از آغاز تا پایان با دقت و درایت بخواند، با تمام وجود خویش حس می‌کند که در پی این امواج بلند و سرکش، چه توفان قهّار و فوّاری از استقلال و استغنای روحی و شخصیتی و عاطفی و فکری، خواب دریای غیرت و حمیّت و ملیّت را در ذهن و زبان فردوسی توسی، برمی‌آشفته است.