یک استادیار زبان و ادبیات فارسی مطرح کرد: با شاهنامه هویت ایرانی-شیعی ایرانیان تثبیت شده است

ایسنا/لرستان یک استادیار زبان و ادبیات فارسی گفت: با متن و فرامتنِ شاهنامه، شناسنامه‌ی ملی ایرانیان و هویت ایرانی-شیعی آنان ثبت و تثبیت شده است. عزت سپهوند امروز در نشست علمی تبیین حکمت شیعی در شاهنامه‌ حکیم توس که به مناسبت روز پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت فردوسی برگزار شد سخنرانی خود را به دو بخش تحلیل فرامتن و بررسی متن شاهنامه تقسیم کرد.

وی افزود: فرامتن شاهنامه شامل پیشامتن - با متن- پسامتن" این شاهکار جهانی می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور لرستان بیان کرد: پیشامتن یعنی مجموعه عوامل آفرینش شاهنامه از فرهنگ ایران باستان گرفته تا ورود ایرانیان به اسلام به پیشگامی سلمان فارسی، و ورود فرخنده‌ی اسلام به ایران تا ظهور و تداوم نهضت شعوبیه و شکوه تمدن طلایی ایرانی-اسلامی در قرون ۳ تا ۵ هجری با معرفی قله‌هایی در تراز ابن سینا، ابوریحان بیرونی و فارابی و فردوسی و... که همگی زمینه‌های فرهنگی، تاریخی، سیاسی، اجتماعی و... پیش از آفرینش شاهنامه‌اند.

سپهوند همراهی تاریخی با متن شاهنامه را شامل بررسی زمینه و زمانه‌ی زندگی فردوسی دانست و افزود: شاهنامه در زمانه‌ای به فرجام و سرانجام رسید که هم خلافت سیاه بنی عباس در بغداد  و هم حکومت متعصب غزنوی در ایران هردو به شیعه‌کشی مشهور بودند و در چنین فضایی یک حکیم شیعه‌ی ایرانی،  مردانه به میدان می‌آید و بی باکانه خود را «خاک پی حیدر» می‌داند.

سپهوند گفت: بدیهی است که برخورد سرد و سخت سلطان شیعه ستیز غزنوی با حکیم توس، و پناهنده شدن این پارسی پارسا، به جنگلهای مازندران را باید از این منظر کاوید

این استادیار زبان و ادبیات فارسی «پسامتنِ» شاهنامه را شامل آنچه پس از شاهنامه تحت تاثیر آن پدید آمده دانست و «حکمت شیعی دانستن شاهنامه» را از نگاه صاحبنظرانی همچون رهبر فرزانه‌ی ایران و اعتراف بزرگ روشنفکر مصری (حسنین هیکل) به نقش فردوسی و شاهنامه در عرب نشدن ایرانیان و عربی نشدن زبان و فرهنگ آنان (برخلاف مردم قبطی مصر) در عین مسلمان و شیعه شدنشان را از این منظر مهم قلمداد کرد.

سپهوند در بخش دوم با اخذ دیدگاهی«درون متنی»، شاهنامه را «خردنامه» و فراخوان فردوسی برای دعوت ایرانیان به «خردورزی» دانست.

وی در ادامه شاه کلید فهم خردنامه‌ی حکیم توس را چهار کلید واژه بیت نخست آن یعنی (( به نام «خداوندِ« «جان» و «خرد» /کزین برتر «اندیشه» برنگذرد )) دانست و تاکید کرد: شاهنامه شاهِ نامه‌هاست و نه نامه‌ی شاهان و زورمندان و به همین دلیل فردوسی با اشعاری همچون

کنون ای خردمند وصف خرد/ بدین جایگه گفتن اندرخورد

خرد رهنمای و خرد رهگشای/
خرد دست گیرد به هر دو سرای

تورا دانش و دین رهاند درست/ ره رستگاری ببایدت جست

که من شهر علمم علی‌ام در است/ درست این سخن گفت پیغمبر است

براین زادم و هم براین بگذرم/ چنین دان که خاک پی حیدرم و...
به تصریح و بیان مستقیم خداپرستی، خردگرایی، اسلام خواهی و علی دوستی خود را به تصویر کشیده است

سپهوند افزود: حکیم توس در ادامه‌ی شاهنامه با پیش کشیدن یک رمزگان اساطیری و تمجید از شهریاران خداباور و خردگرایی همچون ایرج، کیقباد، فریدون و کیخسرو طرحی از ولایت صالحان که از مهمترین مفاهیم حکمت شیعی است و شهریاری خوبان را به جامعه ی ایرانی و بلکه جامعه ی جهانی هدیه کرده است.

سپهوند در پایان با تاکید بر اینکه بامتن و فرامتنِ شاهنامه، شناسنامه ملی ایرانیان و هویت ایرانی-شیعی آنان ثبت و تثبیت شده است با اشاره به روح "خداپرستی"، "خردورزی"، "اسلام خواهی"، "علی ستایی" و "ایران دوستی" حاکم بر شاهنامه، کلیت متن آن را به "تصریح" یا "تمثیل" یا "رمزگان اساطیری"، تصویر، تفسیر و تفصیلِ معرفت دینی و حکمت شیعی ایرانیان خواند.

در پایان این نشست علمی و صمیمی به پرسش‌های مخاطبین پاسخ داده شد.

انتهای پیام خبرنگار ابراهیم شریفی دبیر فرزاد گمار لینک کوتاه برچسب‌ها: استانی-علمی و آموزشی ابوریحان بیرونی شاهنامه لینکستان خرید برنج ایرانی مستقیم از کشاورز با کف قیمت بازار آخرین قیمت انواع برنج ایرانی در سال 1403 خدمات سئو سایت دانلود آهنگ خرید بلیط هواپیما سانا‌پرس بوکینگ مبلمان اداری چوب ترمو دانلود آهنگ سویل موزیک جمینجا خرید سی پی ارزان آپ موزیک موزیکفا سایت تخصصی فیلم و سریال تماشای فیلم بلیط هواپیما فلای‌تو‌دی بلیط هواپیما تو‌ر دبی روغن هیدرولیک سرور مجازی ایران خبرگردون طراحی سایت پیوان قیمت ملیگرد امروز خرید هاست فروشگاه تخصصی تشک و تخت عطاری آنلاین در زمینه انتشار نظرات مخاطبان رعایت چند مورد ضروری است:-لطفا نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.-«ایسنا» مجاز به ویرایش ادبی نظرات مخاطبان است.- ایسنا از انتشار نظراتی که حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های دین مبین اسلام باشد معذور است.- نظرات پس از تأیید مدیر بخش مربوطه منتشر می‌شود. نظرات شما در حال پاسخ به نظر « » هستید. × لغو پاسخ لطفا عدد مقابل را در جعبه متن وارد کنید ارسال