مهدی زارع، زمین شناس در گفت و گو با رکنا مطرح کرد، در 40 سال اخیر،دریاچه ارومیه 90 درصد کوچک شد/ برای احیا؛ برنامه سنجیده نیاز است وگرنه دریاچه فصلی خواهد ماند خانه اخبار اجتماعی کدخبر: 997039 ۱۴۰۳/۰۲/۲۵ ۰۸:۳۱:۰۳ ویرایش خبر لینک کپی شد منیره چگینی آزاده مختاری

رکنا:9اردیبهشت 1403 اعلام شد که حجم آب دریاچه ارومیه با افزایش ۱۶۰ میلیون مترمکعبی نسبت به سال آبی گذشته به 2.3 میلیارد متر مکعب و 23 اردیبهشت 1403 نیز حجم آب دریاچه ارومیه با بارش های اخیر به ۲.۵ میلیارد مترمکعب آب رسیده است. حدود ۲۰۰ میلیون مترمکعب از سدهای حوضه آبریز، رها شده و آب به‌سوی دریاچه ارومیه و تالاب‌های اقماری آن روان شد. به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، رهاسازی از سدهای حوضه و کانال انتقال آب به دریاچه تا پایان فروردین‌ماه بالغ بر ۵۸۰ میلیون مترمکعب شده است.  رهاسازی آب از سدهای حوضه به‌خصوص سدهای بوکان و مهاباد در صورت مساعد بودن شرایط، این اقدام تا پایان نیمه اول اردیبهشت‌ماه ادامه می یابد .  تراز دریاچه ارومیه بدین ترتیب به ۱۲۷۰.۵۳ متر، به وسعت ۱۷۹۰ کیلومترمربع و به حجم ۲.۳۴ میلیارد مترمکعب در 9 اردیبهشت رسید. سطح آب دریاچه ارومیه  از سال 1375 بیش از  مترکاهش یافته!  

سطح آب دریاچه از سال 1375 بیش از  مترکاهش یافته !  و حدود 90 درصد از مساحت خود را از دست داده است. در تیر 1399 سطح آب 6.5 متر کمتر از حداکثر تاریخی 1278 متر بود. آذر 1401 تراز آب با  1270.10 متر، کاهش 46 سانتی متری نسبت به سال قبل داشت، اسفند 1402 تراز  1270.2 متر با حجم بیش از 1.4 میلیارد متر مکعب و در اوایل اردیبهشت 1403  تراز به 1270.53 متر رسید. تغییرات اقلیمی یا فعالیت انسانی دریاچه را نابود کرد؟

خشک شدن دریاچه ارومیه و دلایل آن مورد بحث است، برخی می گویند که این به دلیل تغییرات اقلیمی است، ولی گروهی دیگر ضمن تایید تغییرات اقلیمی اثر فعالیت های انسانی را مهمتر می دانند. عوامل انسانی مانند سوء مدیریت آب و مصرف آب کشاورزی، مهمترین اثر ها را در این مورد داشته اند.

اما زنگ خطر احیای دریاچه ارومیه از چه زمانی آغاز شد؟ دولت حسن روحانی در سال 1392  برنامه احیای دریاچه ارومیه را ایجاد کرد و تلاش‌های زیاد و چندجانبه‌ای برای بازیابی سطح آب دریاچه به  1274.1 در سال 1402 به خرج داد. این سطح اکولوژیکی برای بازیابی میگوهای آب نمک (آرتمیا)  و پرندگان در نظر گرفته شده بود. سطح آستانه سلامت 1271.7 متر است که قرار بود تا 1401  بیش از 90 درصد از مناطق مستعد گرد و غبار دریاچه را در بر گیرد. ولی مشکل چند وجهی با ترکیب  علل انسانی و طبیعی مانع از رسیدن به چنین هدفی شد. در 40 سال اخیر،دریاچه ارومیه 90 درصد کوچک شد

مهدی زارع استاد دانشگاه،پژوهشگر و زمین شناس درباره اهمیت احیای دریاچه ارومیه و عواملی که در احیای آن  می توانند نقش داشته باشند به رکنا گفت: دریاچه ارومیه در بهترین وضع خود در 28 سال قبل یکی از بزرگترین دریاچه های فوق شور روی کره زمین بود که آب های آن غذا، شغل و مزایای سلامتی را برای ساکنان در مناطق اطراف شمال غربی ایران فراهم می کرد. در طی چهار دهه گذشته دریاچه ارومیه 90 درصد کوچک شده است. اوج گیری بیماری های تنفسی و سوزش چشم در اطراف دریاچه ارومیه در سال گذشته

اقدامات کشاورزی ناکارآمد، توسعه ناپایدار، کاهش آب های زیرزمینی  و گرمای بیشتر از جمله عواملی است که در کاهش آب و خشکی دریاچه ارومیه موثراند . دریاچه ارومیه در وضعیتی که در نیمه سال 1402 خشک شد با  تشدید بیماری‌های تنفسی، سوزش چشم و سایر عوارض، پیامدهای زیادی برای سلامت عمومی ایجاد کرده است. طوفان‌ها هنگام عقب‌نشینی آب رخ می‌دهد و ذرات نمک را  به ریه‌های مردم می‌رساند. پیامدهایی از جمله تخریب شبکه های غذایی محلی، درگیری های آبی و مهاجرت اجباری میلیون ها نفر از پیامدهای خشکی دریاچه ارومیه است. تقریباً 90 درصد آب ایران توسط بخش کشاورزی استحصال می‌شود

او با بررسی بارش ها ی اخیر و تاثیر آن بر احیای دریاچه ارومیه و آسیب هایی که خواهد داشت می گوید: در سالهای اخیر به ویژه در سال آبی 1398-1399  دریاچه به دیل بارش های بهار 1398 وضع خوبی داشت. به گفته وزارت نیرو، تقریباً 90 درصد آب ایران توسط بخش کشاورزی استحصال می‌شود . شیوه‌های کشاورزی ناکارآمد یکی از دلایل اصلی خشکی برخی از مهم‌ترین دریاچه‌های جهان از جمله دریاچه ارومیه  است. دریاچه نمک بزرگ در یوتا، آمریکا دریای کاسپین در شمال ایران و بحرالمیت در خاورمیانه نمونه های مشابه دریاچه ارومیه هستند. تخریب یک دریاچه شور در ایالات متحده، ایران یا هر جای دیگر، می تواند منجر به گسترش بیماری، طوفان نمک و از بین رفتن تنوع زیستی شود و به طور بالقوه هزاران شغل و میلیاردها دلار را سالانه به کشورها تحمیل کند . اقدامات دولت در راستای احیای دریاچه

این استاد دانشگاه معتقد است برای احیای دریاچه ارومیه علاوه بر امید بستن به بارش ها باید اقداماتی توسط دولت صورت بگیرد مانند آزاد کردن آب بیشتر برای دریاچه ها، دولت ها به دنبال مجموعه ای از گزینه ها هستند از جمله  ایجاد موانع برای کوچک‌تر کردن دریاچه‌ها، خرید آب از کشاورزان، و رها کردن آب رودخانه‌هایی که به طور طبیعی دریاچه‌ها را تغذیه می‌کنند و غیره است.

او همچنین گفت:دریاچه ارومیه با عنایت به بارش های اخیر مجددا بیش از 1 میلیارد متر مکعب آب دریافت داشته و نسبتا پرآب شده است. تداوم پرآبی به این شکل که تا کنون رخ داده تنها با تداوم بارش ها به صورت غیر طبیعی امکان پذیر خواهد بود. به هر حال آنچه که همچنان موجب نگرانی است آن است که رسوبگذاری در کف دریاچه، گودی سابقا پر شده با آب را اکنون به صورت گسترده با نمک و سایر مواد معدنی پر کرده است. یادمان نرود که ضخامت این رسوبات گاه به حدود 7 متر می رسد. بنابراین برنامه های کاملا پیچیده و سنجیده شده ای برای عملیات احیای دریاچه ارومیه باید اجرا شود، وگرنه همچنان باید به همین حالت دریاچه فصلی ارومیه قانع باشیم!

  خانه اخبار اجتماعی کدخبر: 997039 ۱۴۰۳/۰۲/۲۵ ۰۸:۳۱:۰۳ ویرایش خبر لینک کپی شد منیره چگینی آزاده مختاری

اخبار وبگردی را در اینجا بخوانید: در 40 سال اخیر،دریاچه ارومیه 90 درصد کوچک شد/ برای احیا؛ برنامه سنجیده نیاز است وگرنه دریاچه فصلی خواهد ماند آیا این خبر مفید بود؟ 0 0