روزنامه شرق / ۱۴۰۲/۱۲/۲۶
نقدی بر رمان «سنگی بر گوری» اثر جلال آل احمد
امروزه نظریۀ روانکاوی زیگموند فروید در ایران چیزی جز مکتبی روانشناسی در کنار دهها نظریه و مکتب دیگر نیست، اما در دهههای ایدئولوژیزدۀ ۱۳۳۰ تا ۱۳۵۰، غالب روشنفکران و نیروهای سیاسی چپ و مذهبی، این نظریه را نوعی ایدئولوژی رقیب برای دیدگاههای خود قلمداد میکردند، نفرت نیروهای مذهبی از این نظریه، و نقدهای تند مبارزان چپ بر آن (مثلاً رک. تیزابی 1337) بهخوبی نشان میدهد که فرویدیسم از نگاه مذهبیهای آن زمان نوعی ایدئولوژی ملحدانه، و از دید چپهای آن دوره نوعی نظریۀ ارتجاعی و خردهبورژوازی قلمداد میشده است.